โควิด19สามารถแพร่เชื้อทางละอองฝอยเล็กๆได้นั้นมีความสำคัญอย่างไร

เภสัชมองว่าเรื่องนี้สำคัญและเร่งด่วนในการป้องกันตัวเอง จึงเอามาสรุปและเล่าต่อแบบง่ายๆว่า รูปแบบการแพร่เชื้อที่เพิ่มเติมขึ้นดังกล่าวเราจะต้องปรับการป้องกันตัวเองอย่างไรบ้าง........หลังจากบอกเพื่อนๆแบบอ้ำๆอึ้งๆมานาน วันนี้พูดได้เต็มปากสักที ว่า โควิด19แพร่เชื้อแบบairborneนะจ๊ะ

0. เดิมเชื้อไวรัสCOVID19 เป็นที่ยอมรับกันในเรื่องรูปแบบการแพร่เชื้อ แบบเชื้อโรคไปกับสารคัดหลั่ง น้ำมูก น้ำลาย (droplet transmission) และการสัมผัส โดยที่เชื้อโรคจะไปกับ น้ำมูก น้ำลาย จากการไอหรือจาม การใส่หน้ากากผ้าแบบสะท้อนน้ำ หน้ากากอนามัยทั่วไป และ การรักษาระยะห่าง 2 เมตรจะช่วยป้องกันการโดนเชื้อโรคได้ 1. ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐอเมริกา (CDC) ออกมาประกาศเมื่อวันที่9 พฤษภาคมนี้ ว่าเชื้อไวรัสโควิด19 สามารถแพร่ไปพร้อมละอองฝอยขนาดเล็กๆได้ จัดเป็น Airborne transmission ตามที่องค์การอนามัยโลก(WHO) ประกาศไปเมื่อวันที่ 30 เมษายนที่ผ่านมา 2. กลางปีที่แล้วมีผู้เชี่ยวชาญจากหลายประเทศได้ทำหนังสือทักท้วงเรื่องนี้ไปที่ WHO โดยเฉพาะจีนและญี่ปุ่น ได้ทำสื่อต่างๆเพื่อแสดงให้เห็นถึงความสามารถในการแพร่เชื้อชนิด airborne transmission เพื่อให้WHO ปรับแนวทางเรื่องCOVID19 ใหม่ แต่WHO และ CDC เพิ่งมายอมรับ และประกาศอย่างเป็นทางการเมื่อไม่นานมานี้ ส่งผลให้ทุกประเทศทั่วโลกจะต้องปรับเปลี่ยนแนวทางการรับมือ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อโควิด19 กันอย่างเร่งด่วน 3. เภสัชสรุปสั้นๆแบบง่ายๆว่า การแพร่ของเชื้อโรคจากคนหนึ่งไปอีกคนหนึ่ง ได้ด้วยวิธีต่างๆ 4 วิธี (อ้างอิงจากหลักการขั้นพื้นฐานเกี่ยวกับโรคติดเชื้อในโรงพยาบาล โดย อ.กำธร มาลาธรรม) เพื่อให้ไม่งง เภสัชเอามาแค่ 2 วิธีที่เกี่ยวข้องในบทความวันนี้ หากอยากอ่านต่อตามไปอ่านได้ในอ้างอิงค่ะ

Droplet_transmission จากละอองฝอยขนาดใหญ่ มักพบกับเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนเช่น ไข้หวัดใหญ่ ไข้หวัดนก SARS ปกติฝอยละอองขนาดใหญ่กว่า5 ไมครอน จะฟุ้งในอากาศไม่นาน ไปได้ไม่ไกล ป้องกันได้โดยการรักษาระยะห่าง และใส่หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ รักษาระยะห่างมากกว่า1 เมตร และล้างมือบ่อยๆ .......เดิมเข้าใจว่าโควิด19 มีการแพร่เชื้อด้วยวิธีนี้ และไม่แพร่เชื้อทางละอองฝอยเล็กๆแบบairborne transmission ดังนั้นคำแนะนำในการป้องกันการแพร่แบบdroplet คือ รักษาระยะห่าง ล้างมือบ่อยๆ ใส่หน้ากากผ้าก็ได้ ถ้ามีหน้ากากอนามัยก็ดีเพื่อป้องกันการสัมผัสสารคัดหลั่ง

Airborne_transmission โรคแพร่กระจายไปกับละอองฝอยขนาดเล็กกว่า5 ไมครอน ด้วยขนาดที่เล็ก จึงทำให้เชื้อโรคไปได้ไกล และลอยในอากาศได้นาน ได้แก่โรคหัด ไข้อีสุกอีใส ดังนั้นจำเป็นต้องให้ผู้ป่วยแยกตัวในห้องความดันลบ บุคคลากรต้องสวมหน้ากากชนิด N95 ............ ดังนั้น จากประกาศของ WHO, CDC ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมานี้ จึงพบว่าอาจารย์แพทย์หลายๆท่านในบ้านเรา จึงออกมาบอกให้ใส่หน้ากาก 2 ชั้น และรัฐบาลจึงให้ปิด สถานที่ที่มีอากาศปิดทั้งหลาย เช่น โรงยิม ฟิตเนส โรงภาพยนตร์ เพื่อลดการกระจายของเชื้อ

สรุปการป้องกันตัวเองแบบเดิม สวมหน้ากาก รักษาระยะห่าง ล้างมือบ่อยๆอาจไม่เพียงพอในการป้องกันตัวเองจากการแพร่เชื้อแบบ airborne transmission ค่ะ ......ในช่วงการระบาดของโรคนี้ เภสัชขอแนะนำให้ประชาชนทั่วไปป้องกันตัวเองเพิ่มเติม โดยใส่หน้ากากอนามัยซ้อนทับด้วยหน้ากากผ้า งดไปในสถานที่อากาศปิด ถ้าจำเป็นให้ใช้ระยะเวลาสั้นที่สุด เพิ่มเติมจากการป้องกันตัวเองในอดีต.....คาดว่าในไม่ช้า กรมควบคุมโรคน่าจะมีการปรับเปลี่ยนแนวทางการป้องกันให้เหมาะสมกับรูปแบบการติดเชื้อแบบairborne transmissionอย่างเป็นทางการต่อไป #แสงทองเภสัชหาดใหญ่

อ้างอิง 1. Covid-19 has redefined airborne transmission BMJ 2021 https://www.bmj.com/content/373/bmj.n913 2. หลักการขั้นพื้นฐานเกี่ยวกับการติดเชื้อโรคในโรงพยาบาล, กำธร มาลาธรรม https://med.mahidol.ac.th/.../Nosocomial%20infection%20... 3. COVID-19 is primarily airborne, safety protocols should change urgently: Lancet report, https://www.businesstoday.in/.../covid.../story/436869.html 4. Optimum Airborne and Droplet Precautions ็Handout, Gompol Suwanpimolkul https://med.mahidol.ac.th/.../Airborne%20and%20droplet... 5. COVID-19 is airborne, acknowledges US CDC https://www.businesstoday.in/.../covid.../story/438609.html 6. COVID-19 is airborne but doesn't mean outside air is contaminated; here's what it means https://www.businesstoday.in/.../covid.../story/436921.html